Huidige status van de MDR leidraad voor klinische evaluatie en onderzoek

Tot op heden heeft de Medical Device Coordination Group (MDCG) meer dan 30 begeleidingsdocumenten vrijgegeven voor de Verordening Medische Hulpmiddelen (MDR) en de Verordening In-vitro Diagnostische Hulpmiddelen (IVDR). De meeste gepubliceerde begeleidingsdocumenten zijn gericht op UDI en aangemelde instanties, maar wat is de status van begeleiding voor klinische onderwerpen zoals Clinical Investigations and Evaluations (CIE) en Post-Market Clinical Follow-Up (PMCF)?

Wat is de coördinatiegroep voor medische hulpmiddelen?

De MDCG is een groep van experts uit alle 27 EU-lidstaten, samen met waarnemers van derde landen (bijv. Zwitserland, Noorwegen, IJsland) en branche- en bedrijfsverenigingen. De rol van de MDCG is de EU-Commissie bij te staan bij de implementatie van de MDR en IVDR. De MDCG geeft advies aan de Commissie en helpt de Commissie en de lidstaten bij het zorgen voor een geharmoniseerde implementatie van de nieuwe voorschriften voor medische hulpmiddelen. Een van de primaire taken van de MDCG is om de industrie te begeleiden bij het begrijpen en implementeren van de vereisten van de voorschriften. De MDCG doet dit door juridische niet-bindende begeleidingsdocumenten te ontwikkelen, die zijn gepubliceerd op de MDR / IVDR Guidance-website van de Europese Commissie .

Sinds februari 2018 heeft de MDCG 37 begeleidingsdocumenten gepubliceerd die zeven verschillende gebieden bestrijken.

• UDI (9)
• EUDAMED (2)
• Nomenclatuur van Europese medische hulpmiddelen (2)
• Aangemelde instanties (16)
• Klinisch onderzoek en evaluatie (1)
• Nieuwe technologieën (2)
• Andere onderwerpen & begeleidingsdocumenten (5)

Het meest opvallende is dat het aantal klinisch gerelateerde documenten achterblijft. De MDCG heeft in het begin waarschijnlijk meer aandacht besteed aan de begeleidingsdocumenten voor de aangemelde instanties in de hoop dat dit de aanwijzing van nieuwe NB’s in het kader van de MDR zou versnellen. Men kan zich echter afvragen of dit succesvol is geweest.

Momenteel beschikbare klinische begeleiding

Er is slechts nog maar één leidraad over klinische evaluatie en onderzoek, terwijl hierover veel onduidelijkheid heerst. In augustus 2019 publiceerde de MDCG zijn eerste leidraad voor CIE, namelijk de leidraad voor de samenvatting van veiligheid en klinische prestaties (SSCP). SSCP is gericht op implanteerbare hulpmiddelen en dus slechts voor een beperkt aantal fabrikanten relevant.

Met slechts één gepubliceerde leidraad voor CIE, zijn fabrikanten van medische hulpmiddelen gedwongen om klinische strategieën in het kader van de MDR te herzien, uitsluitend op basis van wettekst uit de verordening.

Status van klinische gegevens

De Europese Unie (EU) Richtlijn Medische Hulpmiddelen (MDD) vereist dat klinische gegevens beschikbaar zijn om aan te tonen dat een hulpmiddel voldoet aan de essentiële eisen. Het schetste kort (in slechts negen paragrafen) de verwachtingen ten aanzien van klinische onderzoeken. De nieuwe Verordening Medische Hulpmiddelen (MDR) gaat hier verder op in en bevat een heel hoofdstuk over dit onderwerp. Zowel de MDD als de MDR bevatten een bijlage over hoe klinische proeven moeten worden uitgevoerd, maar de MDD bood slechts minimale richtlijnen. In de tijd van de MDD kozen velen ervoor om te kijken naar de EU Clinical Trials Directive (en daaropvolgende regelgeving) en de bijbehorende richtlijnen voor Good Clinical Practice van de International Council for Harmonization (ICH) of Technical Requirements for Pharmaceuticals for Human Use. Hoewel bedoeld voor geneesmiddelen, gaven deze een grotere indicatie van de verwachtingen voor klinische onderzoeken.

De MDR erkent dat klinisch onderzoek van medische hulpmiddelen een zelfstandige activiteit is. De MDR blijkt goed te zijn afgestemd op de verordening inzake klinische proeven met de bedoeling om dezelfde elektronische systemen te gebruiken voor de gecentraliseerde verwerking van aanvragen. Deze factor is met name relevant bij hulpmiddelen voor geneesmiddelenafgifte of combinatieproducten, waarbij beide aspecten (geneesmiddel en medisch hulpmiddel) moeten worden beoordeeld.

Een bijzonder aspect van de uitbreiding en verduidelijking van de vereisten voor klinische gegevens die centraal hebben gestaan in veel discussies, zijn de artikelen en clausules met betrekking tot de vraag of een klinisch onderzoek vereist is. De MDR is heel duidelijk dat alle producten een klinische evaluatie vereisen. Klinische evaluatie volgens de MDR omvat 3 elementen:

• een beoordeling van relevante wetenschappelijke literatuur met betrekking tot de veiligheid, prestaties, ontwerpkenmerken en beoogde doeleinden van het hulpmiddel;
• een beoordeling van alle beschikbare gegevens van klinisch onderzoek (d.w.z. niet alleen uw eigen gegevens, maar ook gepubliceerde gegevens) en
• een overweging van alle momenteel beschikbare alternatieve behandelingsopties voor het beoogde doel.

De MDR legt vervolgens de regels vast om te bepalen welke hulpmiddelenklassen ook klinisch onderzoek vereisen. Wanneer u de lijst met vereisten analyseert, resulteert dit in een vrij kleine subset van producten, beginnend met Klasse III en Klasse IIb (alleen implanteerbare hulpmiddelen). De MDD-vereisten zijn vrij vaag en geven niet echt aan welke hulpmiddelen een klinisch onderzoek moeten ondergaan. Maar als je de MDR regels daadwerkelijk gaat betrekken op de beschikbare klinische gegevens van hulpmiddelen gebeurt er iets interessants. Hoewel de meeste van de betrokken producten vanwege hun classificatie geen klinisch onderzoek hoeven te ondergaan, is de realiteit dat er niet voldoende klinische gegevens zijn als ze niet worden aangevuld met resultaten van klinisch onderzoek. De resultaten afkomstig van wetenschappelijke literatuur en Post-Market Surveillance blijken niet voldoende bewijs te leveren van veiligheid en prestatie van het hulpmiddel. Conclusie is dat de klinische evaluatie ontoereikend is zonder dat aanvullend klinisch onderzoek wordt uitgevoerd. Maar omdat veel fabrikanten wachten met het analyseren van de status van hun klinische evaluatie totdat de MDCG begeleidingsdocumenten zijn gepubliceerd, wordt deze conclusie door veel fabrikanten nog niet gemaakt. Dat, terwijl een beoordeling of een tijdrovend klinisch onderzoek moet worden uitgevoerd om aan de MDR eisen te voldoen al vroeg in het transitieproject moet worden overwogen.

Aankomende documenten voor CIE in 2020

De MDCG publiceert regelmatig een overzicht van de lopende begeleidingsdocumenten. Het doel hiervan is om de industrie op de hoogte te houden van de lopende werkzaamheden in de MDCG. Medio december 2019 publiceerde de MDCG de meest recente update over het lopende ontwikkelingsplan. In deze update waren de meeste verwachte klinische gerelateerde documenten allemaal uitgesteld tot 2020, namelijk:

De eerste twee begeleidingsdocumenten (Klinische evaluatie – gelijkwaardigheid; en Klinisch bewijs nodig voor medische hulpmiddelen die eerder zijn gecertificeerd onder Richtlijn 93/42/EG en 90/385/EG (legacy medische hulpmiddelen)) zijn momenteel in consultatie. Ze wachten op raadpleging van de werkgroep van aangemelde instanties (NBO) en de werkgroep voor post-market surveillance en waakzaamheid (PMSV). Op basis van deze informatie is het moeilijk te zeggen of deze begeleidingsdocumenten begin of eind 2020 zullen worden vrijgegeven.

De sjablonen (o.a. voor het klinische evaluatie beoordelingsrapport, de klinische onderzoeksaanvraag, beoordeling klinisch onderzoek, het Post-Market Clinical Follow-up Plan)zijn voor verdere ontwikkeling / beoordeling doorgestuurd naar de EUDAMED CIE-groep. Maar omdat EUDAMED is vertraagd, moeten we een langere tijd wachten totdat deze beschikbaar worden gesteld.

Het is moeilijk te zeggen wanneer de industrie verdere begeleidingsdocumenten kan verwachten. Maar het lijkt erop dat de focus van de MDCG een beetje meer is verschoven naar praktisch begeleidingsmateriaal voor fabrikanten, in plaats van alleen de NB’s. Dit kan erop duiden dat meer (en mogelijk nieuwe) begeleidingsdocumenten zullen worden ontwikkeld en toegevoegd aan het plan voor 2020.

Meer weten

Wil je toch meer weten over de noodzaak van klinisch onderzoek met medische hulpmiddelen en hoe deze onderzoeken kunnen worden opgezet: kom dan 13 maart naar de gratis Springboard netwerk bijeenkomst “Klinisch Onderzoek naar de MDR”.

Advertentie